'Saint Amour' viert parelmoeren huwelijk: "Een zeldzaam sprankeltje hoop"

Het literaire valentijnsfeest 'Saint Amour' viert haar 30e verjaardag, in het huwelijk wordt dat parelmoer genoemd. Op dinsdag 11 februari gaat 'Saint Amour: Liefde is tijd' in première bij 30CC. Presentatrice Charlotte Remarque is voor de derde keer van de partij. Hoe blikt zij terug op die tarwe verjaardag? "Saint Amour is een zeldzaam sprankeltje hoop voor de literatuur in een verder deprimerend literatuurlandschap."

Wat is je eerste herinnering aan Saint Amour?

Dit gaat heel oneerbiedig klinken, maar mijn allereerste herinnering aan Saint Amour is toen ik ervoor gevraagd werd. Ik had nog nooit eerder van het evenement gehoord. Ik was 24, toen ik Saint Amour voor het eerst presenteerde. In die periode kwam mijn interesse in literaire evenementen op gang, en toen vonden zulke events eigenlijk nog amper plaats in Nederland. Mijn allereerste echte herinnering van Saint Amour is dat ik het meteen moest doen. En dat ik geen idee had hoe het moest. Dat was doodeng.

Na de première kreeg ik een slechte recensie, en de recensent had daar gelijk in. Toen geraakte ik helemaal in paniek. Vlak voor ik op moest voor de 2e voorstelling van de tour, belde ik in de kleedkamer mijn moeder. Ze wilde me komen halen. En toen dacht ik, nee, dat moet natuurlijk niet. Ik moet wel gewoon die tour afmaken. Het was een sprong in het diepe, en kijk nu!

Het thema van deze editie is ‘Liefde is tijd’. Wat mogen we verwachten?

Een heel gevarieerde groep auteurs. Dit jaar is het thema 'tijd', omdat het dertig jaar Saint Amour is. Ik verwacht veel nostalgische teksten over vroeger. Daar hou ik zelf ook het meeste van, dus daar houd ik de hoop op.

Waar ik het meeste me op verheug, is de band die ontstaat tussen die groep mensen. Dat is heel eigenaardig. Schrijvers zijn helemaal geen groepsdieren: ze zijn heel erg op zichzelf, ze hebben gekke gewoontes en ze willen voor een groot deel van de dag met rust gelaten worden. Ze hebben allemaal hun eigen ritueel rondom voordragen. En toch ontstaat er dan een soort hele gekke vriendschap tussen al die mensen die elkaar nog nooit hebben ontmoet. Ik snap soms niet hoe we het met elkaar kunnen gaan vinden. En dat gebeurt dan altijd toch.

Wat betekent ‘Liefde is tijd’ voor jou?

Gek genoeg toch wel dat de mensen van wie je het meeste houdt - ook al zijn het exen - de mensen zijn met wie je de langste tijd hebt doorgebracht. Aan mensen die ik nu niet meer kan luchten, hou ik wel warme herinneringen en warme gevoelens over. Alleen al om het simpele feit dat we zoveel tijd met elkaar hebben doorgebracht. Het gras is groener waar je het water geeft, denk ik altijd over de liefde. Mensen willen nu toch niet altijd evenveel tijd in de liefde investeren. Niet zoals vroeger, stel ik me dan voor.

Ik heb net een heel erg mooi boek gelezen van Tove Ditlevsen, een Deense schrijfster. Zij is helaas al lang overleden, maar er kwam net een Nederlandse vertaling uit, ‘Wilhelms kamer’. Dat gaat over haar laatste huwelijk, een afschuwelijk huwelijk van 21 jaar. En je denkt de hele tijd van, ga dan bij elkaar weg. Toch begrijp je ook heel goed waarom ze niet van elkaar weg kunnen blijven.

Saint Amour viert haar parelmoeren verjaardag. Jij viert nu je tarwe verjaardag als presentatrice, wat heeft Saint Amour de voorbije jaren al voor je betekend?

Ik sta nogal pessimistisch tegenover de hedendaagse literatuurwereld. Als je nu een jonge criticus bent, dan heb je het gevoel alsof je op het feestje komt terwijl ze al staan te dweilen. Het is gewoon voorbij. Alle belangrijke schrijvers zijn dood. Er is heel weinig ruimte in de boekenbijlages. Het was een verademing om bij Saint Amour te komen, om te beseffen dat er nog volle zalen zijn en dat er een geïnteresseerd publiek is dat iets moeilijks moet doen, namelijk bijna twee uur stilzitten en naar voordrachten luisteren, en dat doet. Zelfs twintig minuten lang luisteren naar een auteur die in het Zweeds aan het voordragen is. En er zijn mensen die dat niet alleen mooi vinden, maar zich daar dus ook nog op voorbereiden. Saint Amour is voor mij een zeldzaam sprankje hoop in een verder vrij deprimerende literatuurlandschap.

‘Saint Amour: Liefde is Tijd’ is de jaarlijkse literaire verkenningstocht van de literaire organisatie Behoud de Begeerte. Hoe verhouden liefde en tijd zich tot elkaar? Onder andere Bart Moeyaert, Sara Baume en Julia Schoch gaan ermee aan de slag. De 30e editie van ‘Saint Amour’ gaat bij 30CC in première. Alle tickets en info vind je op www.30cc.be/saint-amour-liefde-is-tijd